೧ಜಗದ ಕೊಳೆಯತೊಳೆಯೆಇಳೆಗೆ ಬಂದೇ ಏನೇಇಬ್ಬನಿ?೨ರಾತ್ರಿಯೆಲ್ಲ ಬಿಕ್ಕಳಿಸಿಜಾರದೇ ಉಳಿದ ಕಂಬನಿಇಬ್ಬನಿ೩ರಾತ್ರಿಯೆಲ್ಲಅಪ್ಪಿತಬ್ಬಿಅಪ್ಪಿತಪ್ಪಿಉಳಿದ ಮುತ್ತಿನ ಹನಿಇಬ್ಬನಿ೪ಮುಂಜಾವಿನ ಕೊರಳಿಗೆವಜ್ರದ ಹರಳುಇಬ್ಬನಿ೫ನೇಸರನ ಸ್ವಾಗತಕೆಥಳಿ ಹೊಡೆದ ನೀರುಇಬ್ಬನಿ೬ರಾತ್ರಿಯ ಸೆಕೆಗೆಮೂಡಿದ ಬೆವರುಇಬ್ಬನಿ೭ಪ್ರೇಮಿಯ ಕೂದಲಿನಅಂಚಿಗೆ ಉಳಿದ ಹನಿಇಬ್ಬನಿ೮ಕಣ್ಣು ಬಿಟ್ಟ ಮಗುಅಮ್ಮನನ್ನು ಕಂಡ ಖುಷಿಯಲ್ಲಿಮೂಡಿದ ಕಣ್ಣಂಚಿನ ಪಸೆಇಬ್ಬನಿ೯ಮುಂಜಾವಿನೆದೆಯಿಂದಉ ದು ರಿಬೀಳುವ ಹನಿಇಬ್ಬನಿ೧೦ಮತ್ತೆ ಬೆಳಗಾಯಿತುಮತ್ತೆ ಹೊಸಜೀವ ಬಂದಿತುನಿಸರ್ಗದ ಆನಂದ ಬಾಷ್ಪಇಬ್ಬನಿ೧೧ರಾತ್ರಿ ಹೊತ್ತುಯಾವುದೋ ಕೀಟ ಮಾಡಿದ ಗಾಯಕ್ಕೆಎಲೆ ಮೇಲೆ ಮೂಡಿದ ಗುಳ್ಳೆಇಬ್ಬನಿ೧೨ಅನಂತದಲಿ ಬಿಂದುಬಿಂದುವಿನಲಿ ಅನಂತಒಂದು ಮಂಜಿನ ಹನಿಯೊಳಗೊಂದು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ೧೩ಎಲೆಯ ಮೇಲೆಮುಂಜಾವಿನಮುತ್ತಿನ ಗುರುತುಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತುಹಾಗೇ ಇರಲಿ ಬಿಡು೧೪ಪದಗಳಲ್ಲಿಹುಡುಕಿದರೂ ಸಿಗದ ಕವಿತೆಪುಟ್ಟ ಹುಲ್ಲಿನೆಳೆಯ ಮೇಲೆಮುಂಜಾವಿನ ಮಂಜಿನೊಳಗೆನಗುತ್ತ ಕಣ್ಬಿಡುತ್ತಿತ್ತು
*****
ʼಹೋದಲೆಲ್ಲ ಹಾದಿ ʼ ಸರಣಿ:
೧. ಬೆಂಚಿನ ಸ್ವಗತ
೧ಮುಂಜಾವಿನ ಬಾಗಿಲು ಅದೇ ತೆರೆದಿತ್ತುಅರ್ಲಿಮಾರ್ನಿಂಗ್ ವಾಕಿನ ಮಧ್ಯವಿರಾಮಕ್ಕೆಬಂದು ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಕೂತರು ಇಬ್ಬರುವಯಸ್ಸು ಎಪ್ಪತ್ತೋ ಎಂಬತ್ತೋಒಬ್ಬರು ತಮ್ಮ ತೀರಿಹೋದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನುಪರದೇಶಕ್ಕೆ ಹೋದ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ನೆನಯುತ್ತ‘ನನ್ನ ಬದುಕು ಈ ಬೆಂಚಿನಂತೆ ಒಂಟಿ,’ ಎಂದು ಹಲುಬಿದರು.ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ಸಮಾಧಾನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು೨ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಚಕ್ಕರ್ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಹಾಜರ್ಕಿಲಿಕಿಲಿ ನಗುಚಿಲಿಪಿಲಿ ಮಾತುಕದ್ದು ಕದ್ದು ಮುತ್ತುಹುಸಿಮುನಿಸುಅಳುನಟನೆತುಂಟನಗು‘ನೀನು ನನ್ನನ್ನು ಎಷ್ಟು ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತೀಯಾ?’ ಎಂದಳು‘ಈ ಬೆಂಚು ಇಲ್ಲಿರುವವರೆಗೂ,’ ಎಂದಅವನ ಕೆನ್ನೆಗೊಂದು ಮುತ್ತು ಸಿಕ್ಕಿತು೩ಲಂಚ್ ಬ್ರೇಕಿನಲ್ಲಿ ಹತ್ತಿರದ ಆಫೀಸಿನಿಂದ ಬಂದುಡಬ್ಬಿ ಬಿಚ್ಚಿದರು; ಅವನ ಡಬ್ಬ ಇವನುಇವನ ಡಬ್ಬ ಅವಳು ಹಂಚಿಕೊಂಡರುಇವನ ಹೆಂಡತಿ ಕೊಡುವ ಕಾಟ ಅವಳು ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡಳುಅವಳ ಗಂಡ ಕೊಡುವ ಕಷ್ಟ ಇವನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡ‘ನಮ್ಮ ಬದುಕು ಈ ಬೆಂಚಿನಂತೆಎಲ್ಲೂ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ, ಏನೂ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ,’ ಎಂದರುಮತ್ತೆ ಆಫೀಸಿಗೆ ಹೋಗುವ ಸಮಯವಾಯಿತು೪ಈಗ ರಾತ್ರಿಯ ನೀರವಮೌನದಲ್ಲಿಬೀದಿದೀಪಗಳ ಮಬ್ಬುಬೆಳಕಲ್ಲಿಒಂಟಿಯಾಗಿದಿನದ ನೂರಾರು ಕತೆಗಳ ನೆನೆಯುತ್ತದಿನದ ಸಾವಿರಾರು ಕವನಗಳ ಕನವರಿಸುತ್ತನಿದ್ದೆ ಬರದೇಕೂತೇ ಇದ್ದೇನೆ
೨. ಎಲ್ಲಿ ಹೋಗುವಿರಿ ಹೇಳಿ ಹಾದಿಗಳೇ
ಕಲ್ಲು ಮುಳ್ಳಿನ ಹಾದಿಯನೆನಪುಗಳು ಕಳೆದಿಲ್ಲಬಿದ್ದು ಕಲ್ಲಿನ ಮೇಲಾದ ಗಾಯದ ಗುರುತುಗಳುಚುಚ್ಚಿಸಿಕೊಂಡ ಅಪಮಾನಗಳುಇಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಒಳ್ಳೆಯವರುಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಲ್ಲಿಹಲ್ಲು ಕೊರೆದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿಜೊತೆಗೆ ಬಂದವರುನನಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚೇ ನೋವುಂಡವರುಹೂವಿನ ದಾರಿಯ ಮೇಲೆನಡೆಸುವೆ ಎಂದು ಭರವಸೆ ಕೊಟ್ಟವರುಹೂವಿನ ಜೊತೆ ಮುಳ್ಳೂ ಇರುತ್ತದೆಎಂದು ಹೇಳುವುದನ್ನು ಮರೆತರುನನಗೆ ಅರಿವಾಗುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಅವರಿದ್ದೂ ಇರಲಿಲ್ಲಅಲ್ಲಿಯೂ ಸಲ್ಲಲಿಲ್ಲಇಲ್ಲಿಗೂ ಒಗ್ಗಿಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲದೇಶಬಿಟ್ಟ ಪರದೇಸಿಕಲ್ಲಿಗಿಂತ ಕಲ್ಲಾಗಿಪರಸಿಕಲ್ಲಿನ ಹಾದಿಯ ಮೇಲೆಅಂಗಡಿ ಅಂಗಡಿಗಳಲ್ಲಿನಡೆವ ಜನರ ಮುಖಗಳಲ್ಲಿಸುಖ ಸಂತೋಷ ಹುಡುಕುತ್ತೇನೆಹಾದಿಹೋಕ ನಾನುಹಾದಿಹೋಕನಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದ್ದೇನೆವಾರಾಂತ್ಯಕ್ಕೆ ಬಿಡುವು ಹುಡುಕುತ್ತೇನೆಹುಲ್ಲುಹಾಸಿನ ಹಾದಿಯಫೋಟೋ ತೆಗೆದುಫೋನಿನ ವಾಲ್-ಪೇಪರ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆಹೈವೇಯ ಸೈನ್-ಬೋರ್ಡುಗಳುಈಗ ನನ್ನ ಮಿತ್ರರುನನ್ನ ಕಾರಿನ ದಾರಿ ಹೇಳಿಕೊಡುವವರುಹಗಲು ಸಂಜೆ ಅದೇ ಹಾದಿಕಾರಿಗಿಂತ ಯಾಂತ್ರಿಕವಾಗಿ ಬದುಕು ನಡೆಸುತ್ತೇನೆ*ಕಾಲ ಮಾಗುತಿದೆದಾರಿ ಸವೆಯುತಿದೆತಾಣದ ಮರೀಚಿಕೆಹಾಗೇ ಉಳಿದಿದೆಹಾಗೇ ಉಳಿದರೇ ಬದುಕೆ?
ವಸಂತ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಮೂಡಿ ಬರುವ ಗುಲಾಬಿ ಮನಮೋಹಕವಾಗಿ ನವುರಾಗಿ ಪದರುಗಳಲ್ಲಿ ಅರಳಿ ಸುವಾಸನೆಯನ್ನು ಬೀರುತ್ತಾ, ತಿಳಿಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಬಳುಕುತ್ತ ವಿಜೃಂಭಿಸುವ ಪುಷ್ಪವಾಗಿದೆ. ಗುಲಾಬಿಗೆ ಸಂಪಿಗೆಯಂತೆ, ಮಲ್ಲಿಗೆಯಂತೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಬಣ್ಣದ ಬದ್ಧತೆಗಳಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ಅದು ಹೊಸ ಹೊಸ ತಳಿಗಳನ್ನು ಕಂಡಂತೆ ಹಲವಾರು ರಂಜಕ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾ ವಿಕಾಸಗೊಂಡಿದೆ. ಹಲವಾರು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನಮಾನಗಳಿವೆ. ಇದು ಒಂದು ಪುರಾತನವಾದ ಹೂವು ಕೂಡ. ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ ೧೫ನೇ ಶತಮಾನದ ರಾಜಮನೆತನಗಳಾದ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಬಿಳಿ ಗುಲಾಬಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಲ್ಯಾಂಕಾಸ್ಟರ್ ಕೆಂಪು ಗುಲಾಬಿಯನ್ನು ತಮ್ಮ ಲಾಂಛನಗಳಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಮುಂದಕ್ಕೆ ಈ ಎರಡು ಮನೆತನಗಳ ನಡುವೆ ಸಂಭವಿಸಿದ ಯುದ್ಧವು 'ವಾರ್ ಆಫ್ ರೋಸಸ್ ಎಂದು ಪ್ರಖ್ಯಾತಿಗೊಂಡಿತು. ಗುಲಾಬಿ ಹೂವು ಪ್ರೇಮ ಪ್ರಣಯಗಳ ಸಂಕೇತ ಕೂಡ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ವ್ಯಾಲಂಟೈನ್ಸ್ ಡೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರೇಮಿಗಳ ನಡುವೆ ಕೆಂಪು ಗುಲಾಬಿ ಹೂಗಳ ವಿತರಣೆ ನೆಡಯುತ್ತದೆ.
ಗುಲಾಬಿ ಹೂವಿನ ಉಲ್ಲೇಖ ಪ್ರಪಂಚದ ಹಲವಾರು ಸಾಹಿತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇರು ಕವಿ ರಾಬರ್ಟ್ ಬರ್ನ್ಸ್ ಅವರ 'ಎ ರೇಡ್ ರೇಡ್ ರೋಸ್' ಒಂದು ಅವಿಸ್ಮರಣೀಯ ಪ್ರೇಮಗೀತೆಯಾಗಿ ಅದರ ಕೆಲವು ಸಾಲುಗಳು ಹೀಗಿವೆ;
O my luve is like a red, red rose
That’s newly sprung in June
O my luve is like the melody
That’s sweetly played in tune
ಇದೇ ಕವಿತೆಯನ್ನು ಬಿ.ಆರ್.ಎಲ್ ಅವರು "ಕೆಂಪು ಕೆಂಪು, ಕೆಂಗುಲಾಬಿ ನನ್ನ ಪ್ರೇಯಸಿ, ಮಧುರವಾದ ವೇಣು ನಾದ ನನ್ನ ಪ್ರೇಯಸಿ" ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಿ ಸಿ. ಅಶ್ವಥ್ ಅವರ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಅನುವಾದಿತ ಕವಿತೆ ಸುಂದರವಾದ ಭಾವಗೀತೆಯಾಗಿದೆ. ಗುಲಾಬಿ ಹೂವನ್ನು ಸಿನಿಮಾ ದೃಶ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಯಥೇಚ್ಛವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಅದು ಸಿನಿಮಾ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲೂ ವಿಜೃಂಭಿಸಿದೆ. ಚಿ.ಉದಯ ಶಂಕರ್ ಅವರು ರಚಿಸಿರುವ " ನಗುವಾ ಗುಲಾಬಿ ಹೂವೆ, ಮುಗಿಲಾ ಮೇಲೇರಿ ನಗುವೇ, ನಿನಗೆ ನನ್ನಲ್ಲಿ ಒಲವೋ, ಅರಿಯೆ ನನ್ನಲ್ಲಿ ಛಲವೋ, ನಲಿವಾ ಗುಲಾಬಿ ಹೂವೆ ' ಎಂಬ ಚಿತ್ರಗೀತೆ ಎಸ್.ಪಿ.ಬಿ ಅವರ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ಅಮರತ್ವವನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. ಅಂದ ಹಾಗೆ ಗುಲಾಬಿ ಹೂವಿನ ಕೋಮಲತೆ ಮತ್ತು ಸೌಂದರ್ಯದ ಜೊತೆ ಮುಳ್ಳುಗಳು ಬೆರೆತಿವೆ! ಜೈವಿಕವಾಗಿ ಈ ಒಂದು ಸುಂದರ ಹೂವು ತನ್ನ ರಕ್ಷಣೆಗೆಂದು ಅದನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿರಬಹುದು. ಗುಲಾಬಿ ಹೂವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಹೋಗಿ ಮುಳ್ಳು ಚುಚ್ಚಿದ್ದಾಗ ಅದನ್ನು ಭಗ್ನಪ್ರೇಮಿಗಳ ವಿಫಲ ಪ್ರಯತ್ನದ ಸಂಕೇತವಾಗಿ, ಮಾರ್ಮಿಕವಾಗಿ, ರೂಪಕವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ.
ಇದೇ ಗುಲಾಬಿ ಹೂವಿನ ವಿಶೇಷತೆಯನ್ನು ಅನಿವಾಸಿ ಕವಿಯಿತ್ರಿ ಶ್ರೀಮತಿ ರಾಧಿಕಾ ಜೋಶಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಒಂದು ಕವಿತೆಯಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಗುಲಾಬಿ ಹೂವು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಮನೆಯಂಗಳದಲ್ಲಿ ಅರಳಿರುವ ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅವರ ಕವನ ಸಮಯೋಚಿತವಾಗಿದೆ. ರಾಧಿಕಾ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕವನದ ಕೊನೆಗೆ ಗುಲಾಬಿ ಹೂವನ್ನು ಆರೈಕೆ ಮಾಡಿ ಬೆಳೆಸಿದ ಮಾಲಿಗೆ; ಗುಲ್ಮಾಲಿಗೆ ( ಗುಲ್ (ಬಿ) + ಮಾಲಿ = ಗುಲ್ಮಾಲಿ ) ಧನ್ಯತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ರಾಧಿಕಾ 'ಗುಲ್ಮಾಲಿ' ಎಂಬ ಹೊಸ ಪದವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿವೆ. ಈ ಪದ ಕನ್ನಡ ನಿಘಂಟಿನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ತರ್ಕಿಸುವ ಬದಲು "ಎದೆಯ ಭಾವ ಹೊಮ್ಮುವುದಕೆ ಭಾಷೆ ಒಂದು ಸಾಧನ” ಎಂಬ ಕವಿ ವಾಣಿಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಒಳಿತು.
-ಸಂಪಾದಕ
ವಸಂತದ ಸುವಾಸಂತಿ
ಮಲ್ಲಿಗೆಯೆಂದೇ ಭ್ರಾಂತಿ
ಮುಗಿಲೆತ್ತರಕ್ಕೆ ಹಂದರ
ಮನೆಯಂಗಳಕ್ಕೆ ಚಪ್ಪರ
ನಾಜೂಕು ಗೋಂಚುಲು ಬಾಗಿ
ನೂರಾರು ಬಗೆಯ ಗುಲಾಬಿ
ಸುವಾಸನೆಯಲ್ಲಿ ಸೌಗಂಧಿಕಾ
ಈ ಆಂಗ್ಲನಾಡಿನ ಮಣಿಮುಕ್ತಾ
ಮುಗ್ಧ ಗುಲಾಬಿ ಬಿಳಿ ತಿಳಿ ಹಳದಿ ನಸು ಪಾಟಲ
ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪಕಳೆಯ ಮನಮೋಹಕ ಗೊಂಚಲ
ಹೂವಿನ ತಳಿಗಳ ನಾಮಕರಣ ಗೌರವಾರ್ಥ
ಐತಿಹಾಸಿಕ ಘಟನೆಗಳ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ
ಯಾವ ಬೀದಿ ತಿರುಗಿದರೂ ಗುಲಾಬಿಯ ಸರಮಾಲೆ
ನಾನಿಂತು ಆನಂದಿಸಿದರೆ ಗುಲ್ಮಾಲಿಗೆ ಚಪ್ಪಾಳೆ
ಈ ವಸಂತದ ಸುವಾಸಂತಿ
ಮಲ್ಲಿಗೆಯೆಂದೇ ಭ್ರಾಂತಿ
ರಾಧಿಕಾ ಜೋಶಿ